2025 yılı Ocak-Temmuz döneminde fındık ihracatında miktar ve değer bazında düşüş yaşanırken, düşük rekolte ve yüksek talep nedeniyle piyasalarda tarihi fiyat beklentisi oluştu. Uzmanlara göre fındık fiyatları hem TL hem dolar bazında rekor seviyelere ulaşabilir.

2025 yılının ilk yedi ayında Türkiye'den 161 bin 756 ton fındık ihracatı gerçekleştirilerek 1 milyar 348 milyon 390 bin dolar döviz girdisi sağlandı. Bir önceki yılın aynı dönemine göre miktar bazında %5, değer bazında %2 düşüş yaşandı.

Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği (DKİB) Fındık ve Fındık Mamulleri Sektör Komitesi Başkan Yardımcısı Sebahattin Arslantürk, yılın ilk 7 ayında 116 ülkeye ihracat yapıldığını, en fazla ihracatın ise Almanya, İtalya, Fransa, Polonya ve İspanya’ya gerçekleştiğini belirtti.

Trabzon İhracatta Lider

2025 Ocak-Temmuz döneminde Trabzon'dan yapılan 49 bin 345 ton fındık ihracatından 434 milyon 75 bin dolar gelir elde edildi. Trabzon, toplam ihracatın %32’sini tek başına gerçekleştirerek ilk sırada yer aldı. 2024/2025 ihraç sezonunun 11 ayında Trabzon’dan 86 bin 90 ton karşılığı 762 milyon 569 bin dolarlık ihracat yapıldı.

Rekor Fiyatlar Kapıda

Arslantürk, yaklaşan yeni sezon öncesinde düşük rekolte ve yüksek taleple birlikte fiyatların rekor seviyelere ulaşabileceği uyarısında bulundu. Fındık fiyatlarının 200 TL’den başlayarak 300 TL’ye, dolar bazında ise 10 doların üzerine çıkmasının sürpriz olmayacağını dile getirdi.

Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nin açıkladığı 601 bin tonluk rekolte tahmininin piyasa tarafından güvenilir bulunmadığını kaydeden Arslantürk, “Gerçek arz çok daha düşük. 2014 yılında 8 dolar seviyesine çıkan fiyat, bu sezon 10 doları görebilir” dedi.

TMO’nun Rolü Belirleyici Olacak

Serbest piyasada alivre fiyatların 200 TL seviyesini aştığını belirten Arslantürk, TMO'nun açıklayacağı 180-185 TL’lik taban fiyatın piyasada karşılık bulamayacağını söyledi. “TMO, dikkat çekici bir açıklama yaparak piyasaya ‘gerekirse müdahale ederiz’ sinyali vermelidir” ifadelerini kullandı.

Türkiye Liderliğini Sürdürüyor, Ancak Verim Düşüyor

FAO verilerine göre 2012-2021 arasında dünya genelinde fındık üretim alanları 437.000 hektar artarken, bu artışın %72,3’lük kısmı Türkiye'den geldi. Arslantürk, Türkiye’nin dünya üretim liderliğini sürdürdüğünü, 2035’e kadar üretim alanlarının %70’inin Türkiye'den karşılanmasının beklendiğini söyledi.

Ancak verimlilik konusunda alarm zilleri çalıyor. Arslantürk, son yıllarda dekara verimin 100 kg’ın altına gerilediğini, iklim değişikliği ve girdi maliyetlerinin üretimi olumsuz etkilediğini belirtti. Alan bazlı desteklerin yetersiz kaldığını ifade eden Arslantürk, sürdürülebilir üretim politikalarının acilen devreye alınması gerektiğini vurguladı.