Ülkemiz ve Doğu Karadeniz Bölgesi ihracatçılarının en önemli sorunlarından olan gümrük kapılarında yaşanan TIR kuyrukları sorununun yerinde gözlemlemek ve çözüm önerilerini Gürcistan Gümrük İdaresi Yetkilileri ile istişare etmek için Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği koordinatörlüğünde gerçekleştirilen Gürcistan ziyareti başarıyla tamamlandı.

Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ahmet Hamdi Gürdoğan başkanlığındaki Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği Yönetim Kurulu üyeleri ve genel sekreteri ile Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü, Gümrük Muhafaza Genel Müdürlüğü, Kaçkar Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğü üst düzey yetkililerinin iştirak ettiği inceleme ziyaretinde, Gürcistan’a giriş çıkışların ve transit geçişlerin nasıl hızlandırılabileceği görüşüldü ve Gürcistan tarafınca kullanılan gümrük sistemleri yerinde incelendi.

Ziyarette ülkemizin en yoğun gümrük kapılarından olan Gürcistan Sarpi Sınır Kapısı yanında, Tiflis merkezi Gümrük İdaresi ve Gürcistan-Azerbaycan arasındaki sınır kapılarından biri olan Kırmızı Köprü Sınır Kapısı ziyaret edildi.

Batum Başkonsolosluğu ve Tiflis Büyükelçiliğinin de ziyaret edildiği inceleme gezisinde Gürcistan Gümrük İdaresi Başkan yardımcısı Irakli Tevdoradze başkanlığındaki Gürcü Heyeti ile de Tiflis merkez gümrük idaresinde bir toplantı gerçekleştirildi. Toplantıda her iki taraf da sınır geçişlerinde yaşanan sorunları aktardı ve geçişlerde bekleme sürelerinin azaltılması ve ticaretin aksamadan devam etmesi amacıyla alınabilecek önlemler konusu istişare edildi.

Ziyarete ilişkin açıklamalarda bulunan DKİB Başkan Yardımcısı Ahmet Hamdi Gürdoğan, incelemelerinde Gürcistan ve hatta Azerbaycan gümrük sistemlerinin ülkemiz sistemlerine göre çok daha hızlı olduğunu, güvene ve beyan esasına dayalı çalıştığını, gümrük idarelerinde tüm işlemlerin gümrük idaresi personellerince yerine getirildiğini, dijital belge okuma sistemleri ile belgelerin çok hızlı işleme tabi tutulduğunu ve bu sayede de işlemlerin çok daha hızlı bir şekilde tamamlanmış olduğunu gözlemlediklerini belirterek sorun ve çözüm önerilerini şu şekilde sıraladı;

-    İki ülke arasındaki zorunlu karayolu trafik sigortasının uyumlu olmaması ve bundan dolayı da ülkemize giren her hususi taşıtın Sarp kapsından girişte sigorta yaptırmak için peronlarda beklemesinin kapıda önemli birikmelere neden olduğu, bu sorunun aşılması için Gürcistan trafik mali sorumluluk sigorta sistemi ile Ülkemiz sigorta sisteminin uyumlu hale getirilmesi, ayrıca Ülkeye giriş yapacak taşıtların sınır kapıları yerine internet tabanlı mobil uygulamalar üzerinden yapabileceği sistemin ivedilikle kurulmasının sağlanması,

-    Gürcistan’da Türk Tırlarının bekletildiği TIR parklarının altyapılarının bekleme yapan araç sürücülerinin refahı açısından düzenli hale getirilerek, yiyecek, içecek, barınma ve temizlik açısından gerekli olan altyapıların TIR parklarında ivedilikle kurulamasının sağlanması gerektiği hususu Gürcü yetkililere aktarılmış, TIR parklarının altyapı çalışmalarının en kısa zamanda tamamlanarak modern ve temiz yaşamsal ünitelere kavuşturulmasının önemli bir zaruret olduğunun altı çizilmiştir.

Ülkemiz tarafında ise;

-    Uluslararası yük taşıyan TIR ların ruhsatlarının çok sayfalı olması ve ilgili bilgileri içeren ruhsat bilgilerinin hala manuel olarak girişinin yapılması yerine, taşıt ruhsatlarının çipli ve optik okunabilir özellikte, tek sayfalı hale getirilmesi ve bu sayede de ruhsat bilgilerinin optik olarak okunması ile geçişlerin çok daha hızlanacağı,

-    Geçiş belgesi (dozvala) işlemlerinin halen manuel olarak sürdürülmesi ve belgelerin çıkış kapılarında verilmesi yerine, geçiş belgelerinin günümüz teknolojileri kullanılarak elektronik ortamda düzenlenmesi ve belge akışının elektronik ortama taşınması, çıkış kapılarına gelmeden belge dağıtımının yapılması, 

-    Sarp Sınır Kapısı Gümrük İdaresi ile Gürcistan Gümrük İdaresi arasında belge paylaşımının tek pencere sistemi haline getirilmesi, bir tarafta girilen bilgilerin tekrar karşı tarafta yeniden girilmesi yerine tek pencere sistemi üzerinden bilgilerin ortak görülebilmesi, paylaşılmasının sağlanması,

-    Tır sürücülerinin pasaport kontrollerinin emniyet personeli (pasaport polisi) olmadan Gümrük Muhafaza personelleri tarafından da yapılabilmesi, pasaport kontrol için görevli emniyet teşkilatı personelinin vardiya personel değişimlilerin yüz yüze yapılması,

-    Gürcistan Sınır Kapılarında görev yapması zorunlu olan Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı veteriner hekimi personelin, Gümrük İdarelerinde olduğu gibi 24 saat esasına göre görev yapması, veteriner hekim ataması yapılmayan sınır kapılarına ivedilikle personel görevlendirmesi yapılması, Aktaş ve Türkgözü sınır kapılarımızda da veteriner hekimlerin 24 saat vardiya sistemine göre çalışması veya bu işlemlerin teknolojik imkanların doruğunda olduğumuz günümüz imkanları dikkate alınarak elektronik olarak yerine getirilebilmesi,

-    Sarp Sınır kapısından giriş yapan ithal yüklü taşıtların gümrük işlemlerinin Sarp Kapısı yerine, iç gümrük olarak Hopa Gümrük İdaresinde yerine getirilmesi, gümrük sahasında hiçbir şekilde araç beklemelerine müsaade edilmemesi konuları da yetkililerle müzakere edilerek gerekli önlemlerin ve düzenlemenin yapılması için konunun ilgili Bakanlıklara intikal ettirilerek takibinin yapılması,

DKİB Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ahmet Hamdi Gürdoğan; Rusya-Ukrayna arasında yaşanmakta olan savaş sonucu bu ülkeler üzerinden yapılan transit geçişlerin tamamen Sarp kapısına yönelmesi nedeniyle, işlem hacminin 5 kat arttığını belirtti. Bu artışın dengeli dağılımını sağlamak için ülkemizden transit geçen taşıtların ve diğer Bölgelerden gelen taşıtların trafik polislerince Karadeniz sahil yolu ve Sarp kapısı yerine Amasya – Merzifon istikametinde Doğu Anadolu Bölgesi yol güzergahına yönlendirilerek bu taşıtların Aktaş ve Türkgözü kapılarından çıkış yapmasına yönelik ivedi düzenleme yapılmasını istediklerini, Sarp kapısından sadece Doğu Karadeniz Bölgesinden yapılan sevkiyatlar için kullanılmasını Bakanlığa önerdiklerini ve takipçisi olacaklarını ifade etti. Sayın Gürdoğan ayrıca Sarp Sınır Kapısının yoğunluğunu tamamen ortadan kaldıracak, Muratlı Sınır Kapısının ivedilikle açılması hususunu da Gürcü makamlarına aktardıklarını ve ayrıca Gürcistan’dan Rusya’ya yeni bir kapının da açılmasını ve bu şekilde de kapılardaki geçişlerin daha da hızlanmış olacağını belirtti. 

Gürcistan Gümrük İdaresi üst düzey yetkilileri ile çok verimli toplantı gerçekleştiğine değinen Gürdoğan, aktarılan düzenlemelerin hızlı bir şekilde uygulamaya konulmasının takipçisi olacaklarını ve gümrük idarelerimizde her işlemin robotik uygulamalarla, belge algılama okuma sistemleri ile çok hızlı hale getirecek günümüz teknolojilerine hızlı bir şekilde geçiş yapılaması için yazılım sistemlerinin yenilenmesinin gerektiği hususuna da değinerek bu konunun ivedilikle uygulamaya konulması konusunda yetkililer nezdinde girişimlerde bulunacaklarını belirtti. Gürcistan’ın Doğu Karadeniz Bölgesinin en önemli pazarı olduğunu ve bölge iş insanlarının Gürcistan’daki yatırımlarının her geçen gün artarak önemli boyuta ulaştığına da vurgu yapan Gürdoğan, gelişen ticaret hacmine uygun altyapı ve iş alışkanlıklarının da ivedilikle geliştirilmesi gerektiğinin altını çizdi.